hokjesdenken

In Nederland is het blijkbaar erg belangrijk voor anderen om te weten welke nationaliteit je hebt. Als je gesprekken hoort tussen mensen, wordt er regelmatig gevraagd, en waar kom jij nou vandaan? ‘Nou uit Rotterdam’.

 ‘Nee, ik bedoel, je weet wel’.

‘Ja, dat zeg ik, uit Rotterdam, uit de wijk Charlois’.

‘Maar je kleur, waar komen je ouders dan vandaan?’.

‘Mijn vader uit Amsterdam en mijn moeder uit Tilburg’.

Het mag duidelijk zijn dat een dergelijk gesprek nergens toe leidt. Ook is het duidelijk dat de vragensteller eigenlijk wil vragen, hoe kom jij aan je bruine huid? Waar komen je voorouders vandaan? Waarom dat belangrijk is, is voor mij een raadsel. Dezelfde vragen worden overigens ook gesteld aan Marokkanen, Surinamers, Turken, Roemenen, Polen en ga zo maar door. Niet direct naar aanleiding van een huidskleur, maar een hoofddoek wil wel helpen, als ook een Duits accent. Het stigma dat Nederlanders hebben, van landgenoten met een ietwat andere achtergrond dan puur Nederlands blijft blijkbaar een punt. Is het angst? Is het interesse? Is het hokjesdenken? Als je hier niet precies in een hokje past, dan ben je anders, en anders is eng. Dan kunnen ze je niet begrijpen lijkt het wel. Het hokje maakt het makkelijk. Maar het hokje is zo interpretabel en wordt zo makkelijk misbruikt. Nog niet zo lang geleden zag ik op het nieuws dat Nederlanders werden geprezen over hun prestaties op sportgebied in Amerika. Het bleken allemaal Nederlanders met een Antilliaanse achtergrond. Een paar maanden geleden zag ik op het nieuws dat Antillianen met Afrikanen getrouwd waren in Engeland om voor deze Afrikanen een visum te kunnen legaliseren. Eh…..Antillianen? Deze vrouwen kwamen toch gewoon uit Rotterdam? Dat zijn toch gewoon Nederlanders? Net als die sporters, of mag je alleen Nederlander genoemd worden als je iets positiefs presteert. Niet als je negatief in het nieuws komt. Dan zijn het ineens Antillianen. Ik heb altijd gedacht dat de NOS toch wel aan eerlijke en oprechte journalistiek deed, maar niets is minder waar. Ook zij denken in hokjes. Goede prestatie, Nederlander. Slechte publiciteit, Antilliaan. Het gaat er maar net om in welk hokje passen we het beste om veel kijkcijfers te krijgen? Wat willen de mensen horen? Dat er Nederlanders betrokken waren bij het ‘huwelijksschandaal’, nee daar willen we niet mee geassocieerd worden. Dus in het hokje, buitenlander, in dit geval Antillianen. Willen de mensen horen van sportprestaties? Wereldrecords die gebroken worden? Hup, in het hokje van Nederlander, daar kunnen we mee scoren. Nederland make up your mind, kies, zijn we Nederlanders, zijn we Antilliaanse Nederlanders, zijn we Antillianen, kies en blijf bij je keuze. Als Antillianen in Nederland gaan wonen is dit te vergelijken met een huwelijksinzegening. Bij de immigratie worden de volgende woorden voorgelezen: ‘in voor- en tegenspoed’. En zo hoort het ook te gaan. In voor- en tegenspoed mensen. Niet alleen wanneer het jullie uitkomt, zodat je het voor jezelf in een hokje kan plaatsen wanneer het jullie uitkomt. Ik wil dat niet begrijpen.