hapjes

Met de kerstdagen en met oud en nieuw hebben we veel familie om ons heen gehad en vooral heel veel gegeten. Allemaal lekkere dingen. Allemaal herkenbare dingen. Zo had ik een ham di pasku klaar gemaakt. Eigenlijk al te vroeg. Voor de kerst was hij al op. Dus op de valreep toch nog maar een ham klaar gemaakt, zodat we met de kerst zelf ook ham hadden. Even naar de supermarkt gaan om een ham te kopen zit er hier niet in. Je moet je adresjes hebben, en in het Brabantse land, niet in de buurt van een grote stad is dat wel een uitdaging. De groothandel bood uitkomst.

Niet alles is een uitdaging. De bananenbladeren om de ayaka’s in te wikkelen kan ik bestellen bij de lokale supermarkt. Drie dagen later is het in huis, alleen het funchimeel, dat is weer een ander verhaal. Die kan ik hier niet bestellen. Daarvoor moest ik naar de toko in de stad. Maar ook dat ligt eraan waar je woont, want bij mijn zus, die vlakbij Rotterdam woont, lag het wel gewoon in de supermarkt in het schap.

De kalaboontjes hebben we ook bij de toko gekocht, alleen dat pellen hé. Dat blijft een hels werk, daarom smaken ze denk ik ook zo lekker. Je hebt er zo hard aan gewerkt om alles gepeld te krijgen, dat ze wel goed moeten smaken. Gelukkig namen mijn zus, haar dochter en de buurvrouwen die taak op zich dit jaar en mocht ik volstaan met proeven en genieten.

Jammergenoeg mislukten de empana’s en de aardappelkroketten. Geheel gemaakt volgens recept, ik had uren in de keuken gestaan ter voorbereiding en bij het uiteindelijke afbakken zagen de aardappelkrokketten het niet meer zitten. De ene helft viel uit elkaar en de andere helft bleef slap en uit vorm. Bij de empana’s was het probleem al eerder zichtbaar. Het begon al dat ze zich niet wilden schikken in de halve maan vorm en bij diegene die daar wel toe bereid waren lieten alle structuur varen in de hete olie, zodat er uiteindelijk niets over bleef. Het was inmiddels half tien in de avond, terwijl ik om één uur in de middag begonnen was. Het huilen stond mij nader dan het lachen, maar de kaasballen maakten alles weer goed. Die had ik nog klaar staan om af te bakken en die lukten allemaal. En ze waren heerlijk. Er waren er voor oud en nieuw niet zoveel meer over, want elke keer als iemand van ons langs de schaal liep werd er weer één uit gegeten. Maar dat gaf niets. Ze smaakten goed.

Dan had mijn zus ook nog kip op zuur gemaakt en had mijn zwager oliebollen gekocht voor oud en nieuw. Aan eten dus geen gebrek. Wel aan talent om alles te kunnen maken wat ik zou willen. Ik ga dit jaar maar eens op zoek naar een cursus in de buurt om empana’s, pastechi’s en aardappelkroketten te leren maken. Dat lijkt me een prima voornemen voor 2014. 

kerstkrant 2013

Vrienden voor het leven

Volgens Wikipedia verstaan we onder vriendschap, een nauwe relatie tussen twee of meerdere mensen, waarbij geslacht geen rol speelt. Het belangrijkste waarop een goede vriendschap gebouwd is, is vertrouwen en onvoorwaardelijkheid.

En ik herken dit enorm als ik naar mijn vriendengroep kijk. In mijn pubertijd was ik deel van een enorme grote vriendengroep. Samen deelden we alles, lief en leed, elke dag weer opnieuw. Dit was niet de enige vriendengroep waar ik mij thuis voelde. Ik voelde mij thuis bij meerdere vriendengroepen.
Deze groepen kwamen zo nu en dan samen, daar was ook wel eens overlap van mensen, maar over het algemeen waren het aparte groepen. Apart in de zin van, andere samenstelling van mensen. Zo had ik een vriendengroep die zeer gemixt was, Nederlander en Antillianen, blank en donker, minder bedeeld en zeer bedeeld, je kon het zo gek niet bedenken, maar we waren een hecht, maar bont gezelschap. Wat maakte het dan, dat wij ons verbonden voelden met elkaar? Hadden we een gezamenlijk iets?

Mijn andere vriendengroepen kan ik beter typeren. Zo was er de groep vrienden, die als gemeenschappelijke deler Venezuela / Zuid Amerika / Spanje had. Allen Spaanssprekend.
En een andere groep die elkaar veel zag had als gemeenschappelijke deler muziek. We vormden een scholierenorkest en met enkelen van hen ontstond een hechtere vriendschap.
Zo was er ook die vriendengroep van school.

Ik voelde mij bij al de groepen thuis en de mensen zijn mij nog steeds allemaal even lief. Met de een heb ik meer contact dan met de ander, maar als ik naar de definitie kijk van vriendschap, gegeven door Wikipedia dan is vooral die onvoorwaardelijkheid een belangrijke factor.

Ik kan mensen voor jaren niet spreken, maar ik weet dat als ik ze nodig heb, ik maar hoef te bellen en ze staan voor mij klaar. En niet alleen wanneer ik ze nodig heb is het contact goed.
Zo heb ik vrienden in Nederland wonen en we zien elkaar soms maar één keer per jaar. We hoeven nooit opnieuw te beginnen, het is nooit vreemd. Het is altijd vertrouwd en prettig. Je hebt meteen een hoop om bij te kletsen over het afgelopen jaar, maar dat wordt door geen van beide partijen als vervelend ervaren. Sterker nog, het komt elk jaar weer ter sprake dat het toch wel heel bijzonder is dat wij elkaar, na ruim vijfentwintig jaar, nog steeds als vrienden beschouwen en dat we elkaar nog steeds iets te vertellen hebben, ondanks dat we elkaar eigenlijk nooit zien. Zo weet ik van hele goede vrienden niet wie hun Nederlandse vrienden zijn, ik heb er geen idee van hoe ze de verjaardagen van hun kinderen vieren, maar als ze voor me staan kan ik aan hun gezichtsuitdrukking meteen zien hoe ze zich voelen. We voelen ons nog steeds veilig bij de ander en dat voelt elke keer weer als een soort van thuiskomen.

Nog niet zo lang geleden had ik een verjaardagsfeestje in Amsterdam. Het is voor ons een uur rijden om er te komen, maar we hebben het er graag voor over. Daar aangekomen is het een blij weerzien met oude bekenden. Sommigen had ik al jaren niet gesproken, anderen nog recent, maar het was enorm gezellig en als vanouds hadden we weer veel lol. Wat dan ook opvalt is dat oude patronen van toen, a la minuut weer in ere worden hersteld. Zonder dat iemand zich daar op dat moment bewust van is. En niet alleen patronen zijn herkenbaar, we accepteren dit ook onvoorwaardelijk van de ander. We proberen niemand te veranderen. Waarschijnlijk hebben we dat allang geprobeerd, vijfentwintig jaar geleden, en waarschijnlijk weten we ook dat het geen zin heeft.

Overzeese vrienden zien we uiteraard nog minder, maar dankzij Facebook hebben we meer contact dan ooit, sinds we verhuisd zijn van het eiland. Ik weet niet of anderen dit ook zo voelen, maar als ik daarnaar vraag dan wordt dit wel herkend. Er is veel te zeggen over Facebook over privacy en massaal en noem maar op, maar het is voor mij wel een waardevol medium. Het houdt mij in contact met mensen die ik niet dagelijks meer om mij heen kan ervaren. De afstand is hierin de grote boosdoener. Niet alleen overzees, maar zeker ook binnen Nederland. Het rijden vind ik nog niet eens het grote probleem, dat heb ik er wel voor over, maar de spontaniteit is er niet. Ik stap niet in de auto om een uur te rijden, om te kijken of een van mijn vriendinnen misschien thuis is.

Op Curaçao rij je makkelijk een blokje om, om te kijken of er iemand thuis is, dat doe ik hier niet en dat mis ik wel.

Zo onvoorwaardelijk als vriendschap is, zo gekunsteld wordt het als je altijd van te voren moet afspreken wanneer je elkaar wil zien.  Bij echte vriendschap maakt het niet uit wanneer je elkaar ziet, dat mag elke dag zijn, daar zou geen agenda aan te pas hoeven komen.

Ik prijs mij gelukkig met Facebook, via dat medium heb ik weer opnieuw contact met mensen die ik al jaren niet meer gesproken had. Ik kan op die manier een beetje meeleven met hun leven, het voelt als het vroegere langsrijden. Even kijken wat de anderen aan het doen zijn. Ga ik mee doen of kies ik er nu even niet voor? Nu doen we dat dus virtueel.

Ik prijs mij gelukkig dat ik dit kan opschrijven. Ik heb een hoop vrienden waar ik op kan bouwen. De een meer boezemvriend dan de ander, maar wel allemaal vrienden. Man of vrouw maakt niet uit. Het is vertrouwd en onvoorwaardelijk.

Bon Pasku i bon aña